De brede bijeenkomst van het Samenwerkingsverband Toekomst Markermeer-IJmeer die plaatsvond op 25 februari 2009 stond in het teken van de nadere uitwerking van het Ontwikkelingsperspectief voor het Markermeer en IJmeer. Ruim 160 deelnemers uit de betrokken regio's hadden hun opwachting gemaakt in de Passenger Terminal aan het IJ.

Dagvoorzitter Luc Berris van Natuurmonumenten opende de bijeenkomst. Op het programma stonden een presentatie van de beoordeling van de inrichtingsvoorstellen van het loket SAMM (Samenwerking Markermeer), parallelle sessies 'speed info' (een kwartier snelle uitleg over de uitkomsten van de recreatiestudie, financieringsstrategie, 'quick scan' seizoensgebonden peil en de variantenstudie), posterpresentaties van het habitatmodel, slibmodel, de studie naar autonoom neerwaartse trends van N2000-gebieden, Natuurlijker Markermeer IJmeer. De bijeenkomst is besloten met parallelle sessies over drie deelgebieden en over de realisatievraag voor het totale Markermeer en IJmeer. Ook de verslagen van de deelsessies en de informatie die is uitgereikt op de 25e vindt u op onze website.

Bedoeling van de bijeenkomst
Gedeputeerde Rinske Kruisinga van Noord-Holland introduceerde als plaatsvervangend voorzitter de uitwerking van TMIJ's tweede fase en het bijbehorende tijdpad. Haar statement: “We gaan gezamenlijk een koers bepalen.” Los van 'binnenlandse' Noord-Hollandse kwesties over buitendijks bouwen en watercompensatie noemde Kruisinga de kort tevoren gepresenteerde inrichtingsplannen van het loket SAMM een inspiratiebron voor veel ideeën. Daarmee gaf ze meteen het doel van de bijeenkomst aan: het leggen van een basis over integrale ontwikkelvarianten voor het Markermeer en IJmeer. Bepaalde variaties in natuurmaatregelen, recreatie, verstedelijking en landschappelijke inpassing dienen in samenspraak met de gebiedspartners in onderlinge samenhang te worden beschouwd. Alles met hulp van kaartmateriaal.

Vervolgens legde de gedeputeerde uit dat de uitwerking van recreatiemogelijkheden in relatie tot de natuurmaatregelen als bouwsteen wordt opgenomen in de genoemde ontwikkelvarianten. Ten slotte gaf ze aan dat het in de tweede fase ook gaat om te zien welke financieringsmogelijkheden er voor de ecologische schaalsprong zijn. Onderdeel van de gedachtegang: de concrete maatregelen voor natuurontwikkeling (als onderdeel van de integrale variantenstudie), de mogelijkheden tot fasering van investeringen en uitvoering van maatregelen, plus een mogelijke indicatie van de kosten en hun toedeling.

Planning
Het tijdpad: in april/mei worden de scenario's en het regionale toekomstbeeld opgesteld; op 24 juni is er een brede bestuurlijke bijeenkomst. Dan wordt besproken wat het voorstel aan het rijk gaat worden. Op 1 juli zal de Stuurgroep vaststellen wat aan het Kabinet wordt gestuurd; in augustus/september wordt dit aangeboden aan het Kabinet. De gedeputeerde verwacht op 9 oktober een principebesluit van het kabinet over de Randstad Urgent-projecten waartoe TMIJ behoort. Voor Kruisinga is het onderzoek naar de vraag hoe het TBES past binnen de Europese natuurregelgeving een zaak van het Rijk, met betrokkenheid van de regio, waarbij de pilot Natuurlijker Markermeer IJmeer helpt.

Gedeeld
Tot slot van de brede bijeenkomst onderscheidde voorzitter Andries Greiner, gedeputeerde van Flevoland, zogeheten 'gedeelde' of 'ongedeelde grond'. Hij had geluisterd naar geanimeerde verslagen van de vier deelsessies over de inrichting van de Noord-Hollandse Kust van het Markermeer, van de IJmeerkust, de Flevolandse kust en de realisatievraag voor het gehele Markermeer en IJmeer. Wat hem opviel, waren opmerkingen als hoe groen en ecologie te versterken is door het te combineren met dijkversterking, 'Denk aan het uitzicht en de cultuurhistorie!' (”Dat hebben de Kwade Zwanen (een actiegroep uit NH, red.) bij ons in de gedachten geïmpregneerd”), 'Versterk de relatie met het water aan beide kanten van de dijk“, “Benut de kansen, voorkom schade aan andere belangen”, “Probeer inderdaad zo breed mogelijk op te trekken en belangen met elkaar te verbinden”.

Ongedeeld
Als ongedeelde grond zag Greiner onder andere de verstedelijking. “Wat er gebeurt aan de kant van Almere, wat komt er aan de overkant, is de kernvraag waarop overigens nog helemaal geen antwoord bestaat. Dat komt er voorlopig niet, want dit project is er de voorwaarde voor. Dat is een sterke positie”; “In Flevoland heb je openheid en duisternis, een rechte kustlijn”; “Je moet inderdaad extra's voor de stad en buiten creëren, het ongedeelde deel is, maar in welke mate dan? Varianten tot het schakelen van moerassen; Er zijn tips: houd die brede strategie overeind en faseer in de uitvoering. Zorg dat het effectief is en financieel haalbaar.” Greiner erkende dat van Europa niet alles mag. Vandaar dat er in Brussel gelobbyd wordt. ,,We zeggen: afdeling beleidsontwikkeling, wat denken jullie: is het denkbaar dat de route van de systeembenadering voor natuurontwikkeling ons ruimte laat om wat te doen met het gebied met als primaire doel de ecologie?”; “Soms vinden we in Brussel enig gehoor. Soms aarzelend; er zegt altijd wel iemand dat het niet mag, maar het gesprek is gaande.” Ten slotte erkende hij ook de waarheid van de opmerking uit de deelsessies dat de financiering aan de achterkant van het proces zit. Wie het proces bestuurlijk trekt, is duidelijk. Maar er moet een organisatie komen die het doet, een brede coalitie, dat is zeker.” Greiner besloot zijn toespraak met een oproep. Hij bedankte de aanwezigen voor hun 'geweldige inbreng' en sprak de hoop uit dat het gistingsproces doorgaat. “Dat ook u zelf initiatieven neemt om bijeenkomsten te organiseren voor de verdere uitwerking van het ontwikkelingsperspectief. De projectorganisatie TMIJ kan daarbij behulpzaam zijn. U kunt thema's aanmelden waarover u graag bijeenkomsten wil.”

Op 24 juni is er een brede bestuurlijke consultatie. Dan wordt bekend wat het voorstel aan het Rijk gaat worden.